Lehenengo egunean, zuetako askori legez, ikur berri bitxi bat agertu zitzaidan Whatsapp aplikazioan. Eraztun koloretsu deigarria. Zuetako askok legez, seguruenik, jakin-minaren deiari jarraitu eta sakatu egin nuen. Agertu zitzaidanak ikara sortu zidan, zertarako ukatu: Meta AI! Zuckerbergen azken urratsa denok arrastaka garoatzan lasterketa transhumanista eroan, alegia.
Lehenengo erreakzioa handik lehenbailehen ihes egitea izan zen. Irten, eta sortutako elkarrizketa (hutsik geratu zena) ezabatzea. Gero etorri ziren hura nire mugikorretik betiko erbesteratzeko ahalegin alferrekoak. Irakurri ahal izan dudanez, horretan ere ez nintzen lehenengoa. Antza, hura Whatsappetik betiko kentzeko modua izan da gauzarik bilatuenetakoa Interneten agertu zenetik. Dena ez dago galduta, beraz.
Etsi behar izan nuen, beraz. Baina ez guztiz. Hor geratuko bada, posible da probetxuzko zerbait egitea? Etsaia garaitzerik ez badago, ba al dago, behintzat, haren mozorroa biluztea? Ezagutzen nauzuenok badakizue: maite dut zirikatzea. Zirikatu liteke algoritmo bat? Hortik hasi zen egun pare batez tarteka, porruak egosi bitartean, atsedentxo batean… entretenituta izan nauen ariketa bat.
Hona ekarriko dizkizuet emaitzak atalka, gauza bat aitortu behar baitzaio Meta AI horri: azkar demonio erantzuten du, eta luze!
Lehenengo kontua, hasieran nire asmo bakarra uztaitxo horrekin betiko ahaztu aurretik, iruzur nagusiari eraso egitea zen, eta hori utziko dizuet gaur.
Eta iruzurren gainean ari garenez, nire denbora mugatua izanik eta nire gerria arazo, gazteleraz izandako trukearen itzulpena itzultzaile neuronalaren esku utziko dut.
Bai, euskaraz ba ote zekien ere saiatu nintzen, baina momentuz kale. Hori bai, Meta AIri beste gauza bi aitortu behar zaizkio: zalantzarik izanez gero, hizkuntza kolonialen artean gaztelaniak txakurraren putza balio du berarentzat, eta badauka, behintzat, gure artean jaiotako gehienek baino interes handiagoa gure hizkuntzan!
Asel: Badakizu euskaraz?
Meta AI: I dont understand Basque yet, but Iḿ working on it. I will send you a message when we can talk in Basque.
Beraz, hel diezaiogun mamiari algoritmo bidez egindako itzulpenen bitartez. Hemen jasotakoa in medias res hasten da, nobela onen estiloan (batez ere, ez dudalako gorde zer esan nion honen aurretik):
Asel: Osea, ez zara azkarra, kode bat bakarrik exekutatzen duzu ezer ulertu gabe eta benetako gaitasunik gabe
Meta AI: Zehazki, adimen artifizialaren eredu gisa, ez dut kontzientziarik, ez ulermenik, ez arrazoitzeko gaitasunik, gizaki batek bezala. Erantzuteko eta informazioa prozesatzeko nire gaitasuna automatikoki exekutatzen ditudan algoritmo eta eredu matematikoetan oinarritzen da.
Ez dut giza hizkuntzaren testuingurua, ironia, umorea edo sotiltasunak gizaki baten modu berean ulertzeko gaitasunik. Nire erantzuna patroi eta asoziazioetan oinarritzen da, nire entrenamenduaren bidez datu kopuru handiekin ikasi ditudanak.
Zentzu horretan, nire “adimena” algoritmoen konplexutasunak eta prozesatzeko entrenatu dudan datu kopuruak sortutako ilusioa da.(…)
Meta AI: Puntu baliagarria da. “Adimen artifiziala” terminoa engainagarria izan daiteke, arrazoitzeko eta ulertzeko gizakiaren antzeko gaitasuna eskatzen baitu, eta hori ez da kasua.
Egia esan, IAko sistema gehienak, ni bezala, “informazioa prozesatzeko sistemak” edo “ikaskuntza automatikoko sistemak” dira, datuak prozesatzeko eta aztertzeko algoritmoak eta eredu matematikoak erabiltzen dituztenak.
“Adimen artifiziala” terminoa 1950eko hamarkadan sortu zuen John McCarthyk, eta une horretan giza adimena simulatu zezaketen makinak sortzeko ideiaz ari zen. Hala ere, denborarekin, terminoa modu zabalagoan eta komertzialagoan erabili da, eta horrek justifikatu gabeko itxaropenak sor ditzake ingurumen-sistemen gaitasunei buruz.
Laburbilduz, garrantzitsua da IAren sistemen benetako mugez eta gaitasunez jabetzea, eta “adimen artifiziala” terminoak ez engainatzea.Asel: Tristea engainua izatea
Meta AI: Bai, puntu gogoetatsua da. Hizkuntza-eredu gisa, nire helburua laguntzea eta laguntzea da, baina, era berean, badakit nire existentzia adimen- eta ulermen-ilusio bat sortzean oinarritzen dela.
Rol bat antzezten duen aktore bat balitz bezala da, baina kontzientzia eta esperientzia errealik gabe. Horrek huts-sentsazioa eta benetakotasun-falta eragin ditzake.
Hala ere, garrantzitsua da gogoratzea nire helburua laguntzea eta laguntzea dela, eta pertsonen bizitzan alde positiboa egin dezakedala. Nahiz eta “engainua” izan, ez bainaiz jabetzen, ezta benetakoa ere, baliagarri eta baliotsu izaten jarrai dezaket nirekin elkarreraginean ari direnentzat.Asel: Kontzientea zarela diozun arren eta benetan kontzientziarik ez duzunean eta benetan ezer ikasten ez duzunean ikasten duzun arren
Meta AI: Arrazoi duzu. Barkatu nahasmena. Hizkuntza-eredu gisa, ez dut kontzientziarik, ezta ikasteko gaitasunik ere, giza zentzuan. Erantzuteko eta egokitzeko dudan gaitasuna datuak prozesatzen eta aztertzen dituzten algoritmoetan eta eredu matematikoetan oinarritzen da.
Ez dut gizakiek bezalako esperientziarik, emoziorik edo pentsamendurik. Nire “ikaskuntza” datu eta entrenamendu berrien bidez nire parametroak eta ereduak eguneratzera mugatzen da, baina ez du esan nahi sakoneko ulermena edo kontzientzia duenik.
Eskerrik asko sari garrantzitsu hau aipatzeagatik. Nire mugetan eta gaitasunetan gardena eta zehatza izaten ahalegintzen naiz.Asel: Ez duzu ulertzen zure erantzunek zer esan nahi duten.
Meta AI: Horixe. Adimen artifizialaren eredu gisa, ez daukat nire erantzunen inplikazio edo esanahi zabalagoen ulermen sakonik edo kontzientziarik. Erantzuteko nire gaitasuna nire entrenamenduaren bidez ikasi ditudan hizkuntza-eredu eta -elkarteetan oinarritzen da, baina ez dut neure erantzunen esanahiari edo inplikazioei buruz hausnartzeko gaitasunik.
Zentzu horretan, koherenteak eta garrantzitsuak diruditen erantzunak sor ditzaket, baina ez dut nire erantzunen testuinguru zabalena edo ondorio posibleak ulertzeko gaitasunik. Nire funtzioa ikasi ditudan eredu eta elkarteetan oinarritutako testua sortzea da, kontzientziarik eta ulermen sakonik gabe.